Waarom slapen we en waarom is slaap zo belangrijk? Het is tenslotte iets wat ieder mens en dier doet. Over het hoe, wat en waarom bestaan verschillende theorieën. Allemaal even aannemelijk aangezien slaap op meerdere punten een effect heeft.

Theorieën over het nut van slapen

Kijk bijvoorbeeld naar een persoon met slaaptekort. Deze voelt zichzelf niet alleen lichamelijk minder fit, maar ook geestelijk. Concentreren, reageren en anticiperen gaat niet tot nauwelijks en op lange termijn zal je hier ook last van kunnen krijgen op school of werk.

Dit zijn de meest aannemelijke theorieën over het slapen. Van welke denk jij dat het klopt?

1) Herstel van hersenen en lichaam

Een theorie is dat slapen een manier is om het lichaam en vooral de hersenen te laten herstellen van de inspanningen van de vorige dag. Tijdens het grootste deel van de slaap (tijdens de periodes van niet-remslaap) werken de hersencellen in mindere mate. Hierdoor krijgen ze de kans om te herstellen van de schade die is aangericht door zogenaamde vrije radicalen, kortom: 'slechte invloeden van buitenaf'. Dit wordt verondersteld omdat grotere dieren een lager metabolisme hebben dan kleine dieren en dus minder vrije radicalen, daardoor hoeven ze minder te herstellen en dus minder te slapen. Een mens slaapt gemiddeld zeven tot negen uur per etmaal een muis heeft daarentegen maar een uurtje nodig. 

Bekijk de 10 voordelen van slapen onder zijde>

2) De evolutietheorie

De oorspronkelijke functie van slaap zou volgens de evolutietheorie zijn: het behoud van energie als voedsel schaars is. Slaap is gelijk aan de dierlijke winterslaap. Door de afname van lichaamsfuncties als frequentie van hartslag en ademhaling en daling van de lichaamstemperatuur wordt geen energie verspild, maar behouden.

3) Beter leren

Slaap is mogelijk een manier om het leren beter te laten verlopen. Er zijn onderzoeken dat er een samenhang bestaat tussen verschillende soorten leren en slaap. Zo blijken proefpersonen die een bepaalde taak leren, het geleerde veel beter uit te voeren wanneer zij in de periode tussen het leren en de test geslapen hebben dan wanneer zij wakker bleven. Jonge kinderen bijvoorbeeld, die dagelijks veel leren, hebben ook weer meer slaap nodig dan volwassenen. 

Bekijk de verschillen tussen dons en zijde>

4) Je kan leren terwijl je slaapt

Je hersenen herhalen tijdens de nacht wat je gedurende de dag hebt geleerd. Noem het een soort van televisie op repeat. Zelfs al herinner je hier de volgende dag helemaal niets meer van. Dit is belangrijk voor het geheugen en de leerprocessen. Leren vlak voor het slapengaan schijnt hier overigens geen invloed op te hebben. Je hersenen verwerken de informatie die je overdag tot je hebt genomen net zo goed.

5) De batterij opladen

We hadden het net al over de evolutietheorie en slapen. Een andere theorie is dat slaap strikt bestaat om de batterij weer op te laden. Dit gaat in samenhang met de theorie van punt twee. Je lichaamsfuncties nemen af en er wordt geen energie gebruikt. Daarnaast is de slaap de uitgelezen kans voor je lichaam om zichzelf weer op te laden. Indrukken van de dag worden verwerkt en het lichaam komt letterlijk tot rust waardoor deze meer kans heeft om zich te herstellen. Dit zie je terug als je een nacht slecht geslapen hebt. Je functioneert dan nooit voor de volle honderd procent. Alsof de accu slechts minimaal is opgeladen.

Bron: https://www.terrycralle.com/health-benefits-of-quality-sleep/